Jak motywować dziecko do sportu

Nie jest to tekst o rodzicielstwie, ale raczej o istocie sportu dzieci i młodzieży, w którym rodzice odgrywają wyjątkowo istotną rolę (nie trener!), jeśli ich dziecko będzie uprawiać sport i jak te zajęcia wpłyną na jego rozwój.

Wielu rodziców uważa, że zapisanie dziecka na zajęcia sportowe wystarczy, by zaspokoić jego rozwój sportowy, i na tym kończy się ich odpowiedzialność. W końcu to trener jest odpowiedzialny za to, żeby się tym zająć, prawda? I tak… ale nie. To trener powinien zaszczepić w dzieciach miłość do sportu, ucząc je różnych umiejętności sportowych, wystawiając na zawody itd.

Jednak to nie na boisku, w hali czy na basenie kończy się sportowa kariera dziecka. Ten „wybór” ma miejsce w domu, w szkole i na podwórku.

Dlaczego warto motywować dziecko do sportu?

1. Najważniejszy wpływ na rozwój osobowości dziecka oraz jego psychiki mają jego rodzice, a następnie środowisko i otaczające je okoliczności.
2. Sport rozluźnia napięcie psychiczne i zmniejsza ryzyko występowania chorób psychicznych np. depresji nastolatków.
3. W domu kształtuje się postawy i wpaja wartości, które będą miały wpływ na to, jak młody człowiek będzie uprawiał sport (np. etyka pracy).
4. Bezpośrednie środowisko (koledzy) młodych ludzi ma znaczący wpływ na ich zainteresowania i sposób spędzania wolnego czasu.

Aby ten artykuł nie był tylko o tym, jak ważne są obowiązki rodziców, ale żeby miał jakąś wartość, zamieszczam poniżej kilka sugestii, które pomogą ci lepiej wspierać rozwój sportowy twojego dziecka:

1) Poznaj i pielęgnuj trzy podstawowe elementy, które zadecydują o tym, czy twoje dziecko będzie miało ochotę uprawiać sport, czy też nie.

• radość i zabawa z uprawiania sportu – jeśli młody człowiek nie lubi i nie ma frajdy z uprawiania sportu, nawet jeśli ma duży potencjał do gry, rzadko ma szansę na rozwój i wykorzystanie go, ponieważ po prostu… nie przemawia do niego.
• wewnętrzna motywacja do uprawiania sportu – jest ona kluczem do sukcesu sportowego, jeśli młody sportowiec nie ma silnego poczucia celu i wewnętrznego napędu, to zewnętrzne bodźce motywacyjne na niewiele się zdadzą.
• autonomia – ważne jest, by dzieci uprawiały sport, bo lubią, a nie dlatego, że rodzice tego chcą.

2) Rozwijaj w dziecku motywację wewnętrzną

• pozwól rozwijać się pasjom i marzeniom dziecka
• wzmocnij pozytywne zmiany w zachowaniu
• ucz je, jak cieszyć się ze swoich osiągnięć
• twórz atmosferę opartą na dobrych emocjach
• skup jego uwagę na elementach, które można kontrolować

3) Motywuj tak, by zmotywować

Oto trzy przykłady różnych sposobów mających na celu zmotywowanie dziecka przed treningiem czy zawodami:

„Jeśli nie zaczniesz wkładać więcej wysiłku w treningi, usunę cię ze szkółki/klubu.”

„Dam ci pieniądze na bilety do kina, jeśli dziś zagrasz najlepiej.”

„W każdym treningu powinieneś dawać z siebie wszystko, bo dzięki temu staniesz się coraz lepszym zawodnikiem.”

Pierwsza to „motywacja oparta na strachu”, druga to „motywacja oparta na zachęcie” Trzecia to „motywacja oparta na poczuciu celu”.

Dwa pierwsze rodzaje motywacji mogą być skuteczne na krótką metę, ale jeśli myślisz o długoterminowym rozwoju dziecka, najlepiej ich unikać lub stosować bardzo rzadko. Trzeci rodzaj motywacji jest zdecydowanie trudniejszy, ale w ostatecznym rozrachunku opłaca się znacznie lepiej.

4) Zmień podejście dziecka (a najpierw swoje) do postrzegania sukcesu i porażki

W tradycyjnym rozumieniu:

• Sukces jest tylko wtedy, gdy wygrywamy (mecz, zawody, turniej czy zabawę)
• Porażka jest wówczas gdy przegrywamy, co wywołuje w nas poczucie klęski i przekonanie, że jesteśmy „słabi”, czy wręcz „najgorsi”

Zamiast tego należy zastosować następujące podejście:

• Sukces jest wtedy, gdy się rozwijamy, podejmujemy problemy i próbujemy je pokonać, dobrze się przy tym bawią
• Porażka nie oznacza przegranej, jest to impuls do zmiany, wyciągania wniosków, nauki na własnych błędach, a także chęci jeszcze większego starania się

Ważne jest, aby pamiętać, że „wygrywanie” i „dążenie do wygrywania” to dwie bardzo różne rzeczy, mimo że mogą wydawać się podobne. Nauczenie młodych ludzi czerpania radości z procesu dawania z siebie wszystkiego podczas treningów i meczów, bez nadmiernego skupiania się na wyniku (wygranej), jest korzystniejsze niż skupianie się tylko na samej wygranej.

5) Bądź największym kibicem swojego dziecka, gdy jeździsz na treningi, mecze lub zawody

Prawdziwy kibic to ktoś, kto pozostaje z drużyną lub zawodnikiem w dobrych i złych chwilach. Wspieraj swoje dziecko, dodawaj mu otuchy, ale nigdy nie udzielaj rad, uwag ani nie sugeruj, że decyzje trenera lub urzędników są złe!

Kiedy dzieci mają zbyt wiele różnych osób udzielających im rad podczas gry, może to być dla nich mylące i przytłaczające. Może to powodować poczucie porażki i frustrację, ponieważ nie są w stanie zrobić czegoś, co wydawało im się możliwe.

Wspieraj rozwój sportowy swojego dziecka, motywuj, ale nie narzucaj.