Dzień Praw Dziecka to specjalne święto poświęcone podkreślaniu praw dzieci. Zostało ustanowione przez polski parlament i przypada 20 listopada każdego roku.
Mimo tego, że mamy już Dzień Dziecka, obchodzony 1 czerwca, powstało dodatkowe dziecięce święto, by zwrócić szczególną uwagę na prawa dziecka i szerzyć wiedzę na ten temat.
Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła Konwencję o Prawach Dziecka 20 listopada 1989 roku. Polska stała się członkiem tego traktatu w 1991 roku. Warto zauważyć, że to właśnie Polacy zaproponowali tę światową konstytucję dziecięcą. Konwencja obejmuje prawie wszystkie kraje na świecie. Somalia i Stany Zjednoczone należą do nielicznych wyjątków.
Warto wspomnieć, że Francja jest uznawana na całym świecie za kolebkę praw człowieka, ale to tak naprawdę Polska jest ojczyzną praw dziecka. Z Polski wyszła myśl pedagogiczna Janusza Korczaka, szanowana niemal na całym świecie. W Polsce powstał też pierwszy order przyznawany przez dzieci – Order Uśmiechu, który obecnie jest międzynarodowym odznaczeniem przyznawanym pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wreszcie, Polska zainicjowała prace nad uchwaleniem Konwencji o Prawach Dziecka.
Do najważniejszych zasad Konwencji o Prawach Dziecka należą:
- Każda osoba poniżej 18 roku życia jest dzieckiem.
- Państwo jest zobowiązane do zapewnienia ochrony praw dzieci, niezależnie od ich pochodzenia, rasy, płci, języka, którym posługują się w domu, czy przekonań religijnych.
- Każda organizacja jest zobowiązana do działania w najlepszym interesie dziecka.
- Zgodnie z wymogami Konwencji, państwo ma obowiązek podjąć działania w celu ochrony praw dziecka.
- Rodzice mają prawo pierwszeństwa w wychowaniu swojego dziecka zgodnie z własnymi przekonaniami.
- Każde dziecko ma prawo do życia, które jest niezbywalne.
- Każde dziecko ma prawo do nazwiska i obywatelstwa, a także do opieki rodzicielskiej i wiedzy o swoich rodzicach.
- Dzieci mają prawo do ochrony swojej tożsamości, w tym obywatelstwa, nazwiska i relacji rodzinnych.
- Osoba niepełnoletnia nie może być zgodnie z prawem odebrana rodzicom wbrew ich woli, chyba że leży to w najlepszym interesie dziecka i zdecyduje o tym sąd. Dziecko oddzielone od swojej rodziny ma prawo do kontaktu z nią.
- Dziecko, którego rodzice mieszkają w różnych krajach, ma prawo do utrzymywania regularnych kontaktów osobistych z matką i ojcem. Władze państwowe są odpowiedzialne za umożliwienie tego oraz za zapobieganie nielegalnemu wywiezieniu dziecka z kraju.
- Państwo ma obowiązek zapewnić każdemu młodemu człowiekowi możliwość formułowania i wyrażania własnych opinii oraz uczestniczenia w postępowaniu sądowym i administracyjnym w sprawach, które go dotyczą.
- Państwo ma obowiązek zapewnić każdemu dziecku możliwość swobodnego wypowiadania się oraz zdobywania i przetwarzania informacji.
- Dziecko ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Rodzice mają pierwszeństwo w pomaganiu dziecku w korzystaniu z tego prawa.
- Wszystkie dzieci mają prawo do wolności zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń.
- Dzieci mają prawo do prywatności, ochrony swojego honoru i reputacji, a także do tajemnicy korespondencji.
- Oboje rodzice są w równym stopniu odpowiedzialni za wychowanie i rozwój dziecka. Państwo ma obowiązek pomagać im w wypełnianiu tego obowiązku.
- Wszystkie dzieci mają prawo do ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej i psychicznej, krzywdy, zaniedbania, złego traktowania, wykorzystywania – w tym seksualnego.
- Dziecko, które zostało oddzielone od swojej rodziny, ma prawo do specjalnej pomocy państwa, w tym do opieki zastępczej.
- Kraj, w którym dziecko otrzymuje status uchodźcy lub ubiega się o niego, musi zagwarantować mu odpowiednią ochronę i pomoc humanitarną.
- Każdemu dziecku z niepełnosprawnością umysłową lub fizyczną rząd powinien zapewnić życie w warunkach gwarantujących godność, pozwalających na samodzielne funkcjonowanie i umożliwiających udział w życiu społecznym.
- Państwo ma obowiązek zapewnić każdemu dziecku jak najwyższy poziom opieki zdrowotnej oraz udogodnienia w zakresie leczenia chorób i rehabilitacji zdrowotnej.
- Wszystkie dzieci mają prawo do uzyskania środków utrzymania, odpowiadających jego potrzebom, jak również do korzystania z ubezpieczeń społecznych.
- Każde dziecko ma prawo do jakości życia, która odpowiada jego potrzebom fizycznym, umysłowym, duchowym i rozwojowym. Jednak zapewnienie tego jest przede wszystkim obowiązkiem rodziców.
- Wszystkie dzieci mają prawo do nauki.
- Dziecko należące do mniejszości etnicznej, religijnej lub językowej ma prawo do posiadania i korzystania z własnej kultury, praktykowania religii i używania własnego języka.
- Każde dziecko ma prawo do korzystania z wolnego czasu oraz do uczestnictwa w zajęciach kulturalnych i artystycznych.
- Każde dziecko ma prawo do ochrony przed zmuszaniem go do wykonywania szkodliwej lub niebezpiecznej pracy, a także pracy, która przeszkadzałaby mu w nauce. Państwo jest odpowiedzialne za zapewnienie tej ochrony.
- Państwo ma obowiązek chronić dzieci przed nadużywaniem narkotyków i ich produkcją oraz dystrybucją.
- Państwo musi chronić dziecko przed wszelkimi rodzajami wykorzystywania seksualnego i nadużyć.
- Państwo ma obowiązek zapobiegać uprowadzaniu i sprzedawaniu dzieci, a także wszelkim innym formom wykorzystywania, które naruszają dobro dziecka.
- Państwo jest zobowiązane chronić dziecko przed torturami lub okrutnym i nieludzkim traktowaniem czy karaniem. Każdy zatrzymany młody człowiek ma prawo do godnego traktowania i natychmiastowej pomocy, a żadne dziecko nie może być bezprawnie pozbawione wolności.
- Każda osoba niepełnoletnia poniżej 15 roku życia ma prawo być chroniona przed bezpośrednim zaangażowaniem w działania wojenne.
- Wszyscy nieletni oskarżeni o popełnienie przestępstwa mają prawo być traktowani z godnością i szacunkiem, z uwzględnieniem ich wieku. Mają prawo do poznania stawianych im zarzutów oraz do szybkiego rozpatrzenia ich sprawy w sprawiedliwym procesie.
Patrycja Jasińska, mama dwójki wspaniałych dzieci: 11-letniej Agaty i 7-letniego Filipa. Po przejściach związanych z rozwodem, Patrycja podjęła się samotnego wychowywania swoich pociech. Jej codzienność to nie tylko praca w banku, ale przede wszystkim miłość, troska i determinacja w zapewnianiu swoim dzieciom wsparcia i stabilności. Jako redaktor naszej strony, Patrycja dzieli się nie tylko swoimi doświadczeniami z rodzicielstwa, ale także inspiruje innych rodziców do pokonywania trudności i czerpania radości z życia rodzinnego.
