Kiedy ból mięśni u dziecka powinien wzbudzić niepokój?
Większość bólów mięśniowych u dzieci jest łagodna i mija po odpoczynku, nawodnieniu i lekkim leczeniu objawowym. Są jednak sytuacje, w których potrzebna jest szybka konsultacja pediatryczna.
- Ból mięśni uniemożliwiający chodzenie lub poruszanie kończyną, wyraźna tkliwość łydek, utrzymujące się kulejące chodzenie.
- Silny, jednostronny ból z obrzękiem, zaczerwienieniem lub ociepleniem mięśnia czy stawu, podejrzenie urazu, krwiaka lub zakażenia tkanek miękkich.
- Ból mięśni z wysypką, dusznością, bólem w klatce piersiowej lub kołataniem serca.
- Utrzymywanie się dolegliwości powyżej 7–10 dni mimo odpoczynku i nawadniania albo częste nawroty bez jasnej przyczyny.
Jeśli bólowi mięśni towarzyszą objawy neurologiczne, takie jak: sztywność karku, silny ból głowy, światłowstręt, zaburzenia równowagi, senność, splątanie lub nasilone wymioty czy biegunka prowadzące do silnego odwodnienia — należy natychmiast wezwać karetkę.
Przyczyny bólów mięśniowych — aktywność fizyczna czy infekcja?
Ból potreningowy zwykle pojawia się 12–24 godziny po wysiłku, nasila przy ucisku i ruchu angażującym dany mięsień, a łagodnieje w spoczynku i po delikatnym rozruszaniu. Jeśli dziecko aktywowało dawno nieużywane grupy mięśni, to pewne, że pojawią się zakwasy i dolegliwości bólowe. Lokalizacja jest dość precyzyjna, np. uda po bieganiu, barki po pływaniu, ale ogólne samopoczucie pozostaje dobre: dziecko je, pije i bawi się jak zwykle.
Inaczej jest przy infekcji. Bóle mięśni są bardziej „rozlane”, towarzyszą im objawy ogólne: rozbicie, dreszcze, gorączka, ból głowy, katar, kaszel, ból gardła, a dziecko wyraźnie traci energię i chęć do aktywności.
Dodatkową wskazówką jest czas. Dolegliwości wysiłkowe słabną po 2–3 dniach, natomiast bóle w przebiegu przeziębienia lub grypy utrzymują się tak długo, jak objawy infekcji i reagują na odpoczynek, nawadnianie oraz leczenie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe dobrane do wieku.
Jeśli ból jest jednostronny, pojawił się nagle po urazie, łączy się z obrzękiem czy ociepleniem skóry albo uniemożliwia chodzenie — niezbędna jest ocena lekarska, niezależnie od niedawnej aktywności.
Bóle mięśni w przebiegu infekcji
Gdy organizm walczy z wirusem, uruchamia odpowiedź immunologiczną, a tym samym zapalną — powstają mediatory stanu zapalnego (m.in. cytokiny, prostaglandyny), które „podkręcają” temperaturę i uwrażliwiają receptory bólu w mięśniach. Do tego dochodzi odwodnienie, mniejsza aktywność i napięcie związane z dreszczami — wszystko to daje wrażenie uogólnionych bólów mięśniowych i stawowych. Przy kaszlu mogą boleć mięśnie międzyżebrowe, a przy gorączce nasila się uczucie „połamania”.
U dzieci częściej niż u dorosłych w przebiegu infekcji wirusowej, zwłaszcza grypy, może pojawić się przejściowe zapalenie mięśni łydek. Maluch skarży się na silny ból i niechętnie chodzi, ale stan zwykle poprawia się w ciągu 2–3 dni przy odpoczynku i nawodnieniu.
Ból mięśni podcza przeziębienia czy grypy może pojawić się nagle, a rodzice młodszych dzieci bywają nim przerażeni — czasem można odnieść wrażenie, że dziecko traci zdolność chodzenia! Nawet jeśli objawy wyglądają poważnie, nie należy panikować. Sama świadomość, że taki przebieg infekcji górnych dróg oddechowych nie należy do rzadkości, może działać uspokajająco.
Jak złagodzić bóle mięśniowe u dziecka?
Najważniejsze to odciążyć organizm i zadbać o sen, nawodnienie, komfort cieplny i leczenie objawowe dopasowane do wieku.
- Odpoczynek i spokojny rytm dnia: zrezygnuj z aktywności sportowej, skróć czas przed ekranem telewizora lub laptopa, zwiększ liczbę drzemek w ciągu dnia.
- Nawodnienie + elektrolity: podawaj często małe porcje wody; przy gorączce rozważ roztwory elektrolitowe dla dzieci.
- Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (OTC): zastosuj paracetamol lub ibuprofen w dawce dobranej do masy ciała i wieku — stosuj zgodnie z ulotką lub zaleceniem lekarza.
- Rozważ krótki ciepły prysznic lub kąpiel — pod warunkiem, że nie występuje wysoka gorączka. Wybierz termofor i ogrzewaj nim bolące miejsca. Ciepło rozluźnia napięte mięśnie.
- Delikatny masaż i rozciąganie: lekkie głaskanie i ostrożne rozciąganie po kąpieli może zmniejszyć napięcie.
Przewietrzony pokój, umiarkowana temperatura i lekko nawilżone powietrze pomagają, gdy ból nasila się przy gorączce i dreszczach. Jeśli przy kaszlu bolą mięśnie międzyżebrowe, zadbaj o nawilżanie nosa i gardła (aby wyhamować odruch kaszlowy) i pozycję do snu z lekko uniesioną głową.
Imupret — wspomaga organizm dziecka w walce z infekcjami
Gdy u dziecka pojawiają się pierwsze sygnały przeziębienia, takie jak: drapanie w gardle, katar, osłabienie, możesz podać lek Imupret. Jest to roślinny lek dostępny bez recepty, który można stosować już od początku infekcji, a także w jej trakcie.
Imupret zawiera kompozycję siedmiu składników roślinnych: skrzypu polnego, prawoślazu lekarskiego, rumianku, kory dębu, krwawnika, liści orzecha włoskiego oraz mniszka lekarskiego. Działa m.in. immunomodulująco — wspiera aktywację elementów odpowiedzi wrodzonej, takich jak fagocyty i komórki NK. Dostępny jest w dwóch postaciach: kropli doustnych (dla dzieci od 2. roku życia i dorosłych) oraz tabletek (dla dzieci od 6. roku życia i dorosłych), co ułatwia dopasowanie formy leku do wieku [1].
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Jeśli objawy się nasilają lub nie ustępują, skontaktuj się z pediatrą.
[1]. Dokumentacja rejestracyjna leku Imupret N i Imupret.
Nazwa produktu leczniczego: Imupret N, krople doustne; Imupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Krople doustne zawierają do 19,5% [v/v] etanolu. Postać farmaceutyczna: krople doustne; tabletki drażowane. Wskazania terapeutyczne do stosowania: Tradycyjnie stosowany przy pierwszych oznakach oraz w czasie trwania przeziębienia. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Hrubieszowska 6b, 01-209 Warszawa.
Nazwa produktu leczniczego: Imupret, tabletki drażowane. Produkt złożony. Postać farmaceutyczna: Tabletki drażowane. Wskazania terapeutyczne do stosowania: Tradycyjnie stosowany przy pierwszych oznakach oraz w czasie trwania przeziębienia. Podmiot odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Hrubieszowska 6B, 01-209 Warszawa.
Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
